“Yıl Dönümlerinin Kavşağında: Türkiye-Çin Ekonomik Münasebetlerine Bakış” başlıklı 6. Türkiye-Çin Ekonomik Forumu’nda Türkiye ile Çin ortasındaki bağların geliştirilmesi için neler yapılması gerektiği konuşuldu.

Forum kapsamında düzenlenen panellerde iki ülke ekonomik ve ticari ilgilerini Türk Hava Yolları Genel Müdürü Bilal Ekşi, Huawei Türkiye Yöneticisi MA Yongnong, Xiaomi Türkiye Genel Müdürü FAN Chunlei, Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Yalçın Madenci, ICBC Türkiye Genel Müdür Yardımcısı XIAO Li, Türkiye İhracatçılar Meclisi Yönetim Kurulu Üyesi Başaran Bayrak, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Türkiye-Çin İş Konseyi Başkanı Korhan Kurdoğlu, Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Genel Müdürü İsmail Bütün, Sichuan Airlines Türkiye Genel Müdürü CHENG Xiaobo, Leader International Tourism Group Yönetim Kurulu Lideri CAO Yiwei, myTECHNIC Yönetim Kurulu Lideri LU Yupeng, Çin İş Geliştirme ve Dostluk Derneği Genel Başkanı Mehmet Adnan Akfırat kıymetlendirdi.

Çin Halk Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi LIU Shaobin: “Çin’den gelen elektrikli araçlara uygulanan ek %40 gümrük vergisi kaldırılmalı”

Çin Halk Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi LIU Shaobin açılış konuşmasında “Günümüz dünyasında, son 100 yılda görülmemiş bir değişim süreci yaşanıyor. Ukrayna-Rusya savaşı, Filistin ve İsrail çatışmaları dünya çapında büyük bir krize dönüştü. Lakin, insanlığın ilerlemeye olan inancı asla değişmeyecek. Biz de umutla ve özgüvenle ilerliyoruz. Tertipli ve eşit bir global ekonomiyi savunuyoruz. Memleketler arası durumlar değişse bile, Çin siyasetlerini izlemeye devam edeceğiz ve barış ile istikrarın güçlenmesine katkı sağlamayı sürdüreceğiz” diyen Shaobin konuşmasını “Çin iktisadı uzun vadeli olarak olumlu bir tarafa gerçek ilerliyor ve yüksek kalitedeki teknolojisi, dünya iktisadının gelişimine kıymetli katkılar sağlıyor. Türkiye ve Çin ortasında üst seviye temaslar ve kültürel alışveriş ağırlaşıyor. Türkiye ile birlikte büyük ortak çıkarlara sahip olmamıza ehemmiyet veriyoruz ve stratejik iş birliği bağlarımızın daha yüksek bir düzeye ulaşmasını arzuluyoruz. 

Geçen yıl, Türkiye istatistiklerine nazaran iki ülke ortasındaki ticaret hacmi 45 milyar doları aştı. Lakin, ticarette büyük bir açık olduğunu kabul ediyoruz. Türkiye ile bu açığı kapatmaya ve yapısal meseleleri çözmeye hazırız. Münasebetlerin güçlenmesi için karşılıklı uğraş gösterilmesi gerekiyor. Çin elektrikli araçlarına uygulanan ek %40 gümrük vergisinin kaldırılması ve direkt uçuşların artırılması üzere adımlar atılmalı. Her alanda iş birliklerinin canlanması durumunda Çin’den ülkenize gelen turist sayısında da artış olacağına inanıyoruz” kelamlarıyla tamamladı. 

“50 milyar dolardan fazla ekonomik büyüklük ve 5 milyon turist hedeflemeliyiz”
 Üniversitenin Tuzla Kampüsü’ndeki Bekir Okan Kültür, Sanat ve Kongre Merkezi’nde gerçekleşen forumda Türkiye ile Çin ortasındaki alakalara yönelik açıklama yapan İstanbul Okan Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Bekir Okan, amaçlarının iki ülke ortasındaki kültürel ve ekonomik münasebetleri geliştirmek olduğunu belirterek şu tabirleri kullandı: “Biz İstanbul Okan Üniversitesi olarak yalnızca iki lisan bilen öğrenciler yetiştirmiyoruz. Birebir vakitte ülkemizin dünya ile olan münasebetlerine de katkı sağlamak istiyoruz. Çin dünyada kıymetli bir ekonomik güç. Türkiye’de birinci defa bu alakaları geliştirmek için Çince Mütercim Tercümanlık Kısmı bizim üniversitede açıldı. Akabinde açtığımız Konfüçyüs Enstitümüz bu yıl 10’uncu yılında. Bu enstitü iki ülkenin yalnızca kültürünü geliştirmek için değil ekonomik alakaları geliştirmek için de kuruldu. Çin ile ticari bağlantılarımızın ve turizm iş birliklerimizi artırmanın değeri büyük. Maksadımızın 50 milyar dolardan fazla ekonomik büyüklük ve 5 milyon turist olması lazım.”

DEİK Türkiye-Çin İş Kurulu Başkanı-TÜSİAD Çin Çalışma Grubu Başkanı Korhan Kurdoğlu ise

TFI TAB Food Investments şirketinin kurucusu olarak, 10 yılı aşkın müddettir Çin’deki ekonomik gelişmeleri yakından takip ettiklerini, Çin’de faaliyet gösterdiklerini aktardı. “Türkiye’nin Çin’deki en büyük yatırımcısı olmaktan gurur duyuyoruz. Hem Türkiye’de hem de Çin’de sağladığımız istihdamın sürat kesmeden sürmesi sebebiyle stratejik bir pozisyondayız. Çin’le ticari ve ekonomik münasebetlerimizin, ticaret hacmimizin ve karşılıklı yatırımlarımızın artması ve gelişmesine büyük kıymet veriyoruz. Orta ve uzun vadede sürdürülebilir bir ticaretin yanı sıra, ihracatımızın çeşitlenmesini ve Çinli firmaların bilhassa katma kıymeti yüksek bölümlere yatırım yapmalarını dilek ediyoruz. DEİK VE TÜSİAD olarak Çine ihracat şartlarını geliştirmek, güç, turizm ve yatırımlar konusunda ortak çalışmalar yapmak için çabalıyoruz. Bu somut çalışmaların sonuçlarını birlikte göreceğiz.”

Huawei Türkiye Yöneticisi MA Yongnong “20 yıldır Türkiye’de faaliyet gösteriyoruz. Türkiye’de 2010 yılından bu yana Ar-Ge merkezimiz bulunuyor. Yatırım ve üretim faaliyetlerimizin yanı sıra gençleri desteklemeye büyük ehemmiyet veriyoruz. 8 yıldır Türkiye’de uyguladığımız “Geleceğin Tohumları” projesiyle 300’den fazla öğrenciye ulaşmayı başardık, onlara burs verdik. Gelecek süreçte de Türkiye ve Çin ortasındaki teknoloji alanındaki gelişmelere katkıda bulunmak istiyoruz” diye konuştu.

Xiaomi Türkiye Genel Müdürü FAN Chunlei, Xiaomi’nin Türkiye’de tesis kurarak telefon üretimine başladığını aktardı ve Çin ile Türkiye ortasındaki dostluğun uzun ömürlü olacağına inandıklarını söyledi. 

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Yönetim Kurulu Üyesi Başaran Bayrak: “Hızlı sonuçlanan vize talep ediyoruz” 

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Yönetim Kurulu Üyesi Başaran Bayrak konuşmasında büyükelçiden bir ricada bulunmak istediğini belirtti ve ticari seyahatlerde vize kolaylığı istedi. “Çin’de gerçekleşecek fuarlara vize süreci nedeniyle yetkili yollayamıyoruz” tabirinde bulundu, süratli sonuçlanan vize talep etti.

Türkiye’nin Çin’den yaptığı ithalatın 45 milyar dolar düzeyine yükseldiğini söyleyen Bayrak “Cari açığımızın büyük bir kısmı, Çin ile yapılan ticaretten kaynaklanıyor. Bu gerçekle hareketle, Türkiye’de Çin ile ticaretin daha istikrarlı bir yapıya kavuşturulması için taleplerimiz ve çalışmalarımız devam ediyor. Ticaretin gelişmesi, hepimizin lehine olacak. Ülkemizde de 282 Çin menşeli firma faaliyet gösteriyor” dedi. 

“2019’da 400 bin Çinli ziyaretçi ağırlamışken, 2023’te bu sayı 284 bine düştü”

Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (TGA) Genel Müdürü İsmail Bütün turizm dalında 60 milyon ziyaretçi ve 60 milyar dolarlık bir maksat belirlediklerini aktardı. 2019 yılında 400 bin Çinli ziyaretçi ağırlamışken, pandeminin yaşanmasının akabinde 2023 yılında bu sayının 284 bine düştüğünün altını çizdi: “Bu yılki gayemiz, bu sayısı en az iki katına çıkarmak. Çinli ziyaretçilere yönelik e-vize uygulamamız var. 28 Haziran’da Çin’den bir havayolu şirketi farklı bir bölgeden Türkiye’ye uçuş başlatmayı planlıyor.”

THY Genel Müdürü Bilal Ekşi: “Sayın Büyükelçi birlikte helva yapmanın vakti gelmiştir”

Türk Hava Yolları Genel Müdürü Bilal Ekşi Türkiye Çin münasebetlerini helva yapmaya benzetti. “Helva yapsana diye bir müzik vardır. Lakin helva yapmak için gerekli tüm materyaller elimizde bulunuyorken, lezzetli bir helva elde etmek mümkün olacaktır. Çin çizgisi konusunda şikayetler alıyoruz. Bilet fiyatları kıymetli ve yaz aylarında bilet bulamıyoruz şikayeti geliyor. Lakin bu iş, arz talep problemi. Tüm Avrupa’ya, yani 800 milyon nüfusa 2 bine yakın sefer yapıyoruz. Amerika’da 13 noktaya haftada 123 uçuş, İtalya’ya haftada 100 sefer, Fransa’ya 120 sefer, İngiltere’ye 100’ün üzerinde sefer yaparken Çin’e haftada 3 noktaya 21 sefer yapıyoruz. Bu maalesef kâfi değil. Çin’de dört havayolu şirketi de Türkiye’ye uçuşa başladı.

Sayın Büyükelçi birlikte helva yapmanın vakti gelmiştir. Öğrencilerin, iş insanlarının uygun fiyatla uçabilmesi için dayanağınızı istiyoruz. Çin havacılık otoritesinin bunu olumlu karşılayacağına inanıyoruz. İki ülke ortasındaki hava yolu irtibatının artması ticareti, turizmi, kültürel münasebetleri çoğaltacaktır.”

Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Yalçın Madenci iki ülkenin uzun yıllar rakip üzere düşünüldüğünün aslında bundan sinerji doğabileceğini söz etti. “Rekabet eden ülkelerinde artık birlikte iş yapma mecburiliği doğuyor. Kazan kazan siyasetiyle hareket etmeliyiz.”

Çin İş Geliştirme ve Dostluk Derneği Genel Başkanı Mehmet Adnan Akfırat ise Çin ile birlikte Türkiye’nin bir üretim ve dağıtım üssü haline getirilmesi gerektiğini söyledi.

Panellerin akabinde iştirakçilere İstanbul Okan Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Bekir Okan, Mütevelli Heyet Lider Yardımcısı Işıl Okan Gülen ve Rektör Prof. Dr. Güliz Muğan tarafından teşekkür plaketi takdim edildi.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı