31 Mart seçimlerinin akabinde 11 vilayet ve 61 ilçede bayan adaylar seçildi. Tabloyu uzmanlar, Türkiye’de cinsiyet eşitliği bağlamında değerli bir gelişme olarak görüyor. Uzmanlara nazaran bayan belediye liderlerinin farklarını ortaya koymaları için geri plana itilebilen alanlarında faaliyetlerde bulunmaları bekleniyor.

Kadın liderlerin bayanlara yönelik toplumsal faaliyetleri öncelik alanı haline getirebileceğini lisana getiren siyaset bilimci Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, bayana yönelik şiddetin yükselişe geçtiği bir periyotta, bayan sığınma konutu sayısının artırılmasına öncelik verebileceğini belirtiyor.

Üsküdar Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Milletlerarası Münasebetler Kısmından Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, 31 Mart yerel seçimlerinde 11 ilde kadın belediye başkanı seçilmesini değerlendirdi.  

2028’deki seçimlere kadar seçimsiz bir sürece girildi…

31 Mart lokal seçimleriyle birlikte Türkiye’nin 2028’deki genel seçimlere kadar seçimsiz bir sürece girdiğini hatırlatan Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, “Bu bağlamda mahallî seçimlerin bu seçimsiz periyodun başlangıcını simgelemesi manasında da kıymetli olduğunu görüyoruz. 31 Mart mahallî seçimlerine ehemmiyet kazandıran başka bir öge ise seçimlerde bayan adayların görünürlüğünün artmasının yanı sıra 11 ilde kadınların belediye başkanı olarak seçilmesi oldu.” dedi.

11 vilayet ve 61 ilçe bayan liderlere emanet… 

Birleşmiş Milletler Bayan Birimi verilerine nazaran dünya çapında lokal idarelerde bayanların oranının sadece üç ülkede yüzde 50’ye ulaştığını, fakat 22 ülkede de bayanların oranının yüzde 40’tan fazla durumda olduğunu belirten Dr. Karana, “Türkiye, uluslararası bir değerlendirilme yapıldığında bayan temsili manasında yüzde 20 oranıyla düşük sıralarda yer almasının yanında mahallî idarelerde de bayan yöneticilerin sonluluğuyla dikkat çekiyor. Tekrar de 31 Mart seçimleri sonucunda 11 vilayet ve 61 ilçede bayan adayların seçilmiş olması, Türkiye’de cinsiyet eşitliği bağlamında değerlendirildiğinde kıymetli bir gelişme olarak görülebilir.” diye konuştu.

Kadın liderlerin neden daha çok gayret göstermesi gerekiyor? 

Türk toplumunun ataerkil yapısının, bayanların siyasi temsilde pürüzlerle müsabakasına yol açmanın yanında belli konumlara yükselen bayanlar üzerinde toplumsal cinsiyet temelli kimi önyargı ve korkuların oluşmasını beraberinde getirdiğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, şöyle devam etti:

“Kadın belediye liderleri, erkek liderlere kıyasla yetkinliklerini ispat bağlamında muhtemelen daha çok teste tabi tutulurken, mümkün başarısızlıklarının da toplumsal cinsiyetin belli stereotipleriyle   bağdaştırılarak açıklanması mümkündür. Bu doğrultuda bayan liderlerin rüştünü ispat etme emeliyle daha çok çabalamaları, görünürlüklerini artırmaları, muvaffakiyetlerini kalıcı hale getirme ismine çok taraflı hareket ederek daha oydaşmacı bir idare usulü benimsemeleri muhtemeldir.”

Kadın belediye liderleri farklarını nasıl ortaya koyabilir?

Kadın belediye liderlerinin farklarını ortaya koymaları için erkek liderler tarafından öncelik sırasında geri plana itilebilen, fakat bayanların toplumsal ömürlerinin büyük kısmını etkileyen aile ve çocuk bakımı alanlarında faaliyetlerde bulunmasının beklenebileceğini lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, şunları söyledi:

“Bu bağlamda, bayan belediye liderlerinin çocukların gelişimine yönelik aktiflikleri ve oyun alanlarını artırması bir öncelik olarak görülebilir. Bayan belediye liderlerinin bayanlara yönelik toplumsal faaliyetleri öteki bir öncelik alanı haline getirmesi de yüksek ihtimal taşımaktadır. Örneğin, annelere yönelik fiyatsız toplu taşımanın bayan belediye liderlerince yönetilen vilayetlerde yaygınlaştırılması kelam konusu olabilir. Türk toplumunda bayana yönelik şiddetin yükselişe geçtiği bir devirde bayan liderler, bayan sığınma meskeni sayısının artırılmasına öncelik verebilirler.” 

“Kadın belediye liderlerinin yüksek etraf hassaslığı ile çalışması beklenir”

Kadınlara yönelik kollayıcı teşebbüslerde bulunurken bayanların özgürleşebilmesi ve gelişebilmesi ismine eğitim ve meslek edinme alanlarında geliştirici teşebbüslerde bulunmalarının bayan belediye liderlerine düşen misyonlar ortasında değerlendirilebileceğine dikkat çeken Dr. Karana, “Aynı zamanda bayan belediye liderlerinin yüksek etraf hassaslığı ile yeşil alanların oranını genişletmeye çalışması da kelam konusu olabilir. Bunlara ek olarak engellilere ve yaşlılara yönelik hassasiyetleri ile dezavantajlı kümeleri hedefleyen toplumsal siyasetlere vurgu yapmaları umulabilir. Bu noktada bayan belediye liderlerinin toplumsal belediyecilik anlayışı sergilemesi daha muhtemeldir.” dedi.

Kadın belediyeciliğinde Gaziantep ve Üsküdar örneği… 

Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, bayan liderlerin mahallî idarede farklarını ortaya çıkarmada Gaziantep Belediye Başkanı Fatma Şahin’in örnek olarak gösterilebileceğini tabir ederek, “31 Mart seçimlerinde almış olduğu yüzde 38.83 oy oranıyla bir periyot daha belediye başkanlığı yapmaya hak kazanan Şahin, Gaziantep’in gastronomik özelliğini ön plana çıkarmış, bu alanda tanıtım ve aktiflik teşebbüslerinde bulunarak dikkat çekmiştir. 31 Mart mahallî seçimlerinde Üsküdar Belediye Başkanı seçilen Sinem Dedetaş’ın da bu misyona gelmeden evvel Haliç Tersanesi ve Kent Sınırlarındaki muvaffakiyetlerini yeni konumunda tekrarlayarak Üsküdar’ın çehresini değiştirecek biçimde vizyonunu sergilemesi beklenebilir. Bu örneklerden yola çıkarak öbür 9 vilayette seçilen bayan belediye liderlerinin da kentlerinin daha evvel keşfedilmemiş hoşluklarını gözler önüne sererken, bütüncül ve ayrıntıcı yaklaşımlarıyla seleflerinden ayrışarak vilayetlerine başkanlık periyotlarında kıymetli katkılarda bulunacaklarını düşünüyorum.” formunda kelamlarını tamamladı.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı