Depresyon tedavisinde her 3 danışandan 1’inde, tedaviye kâfi cevap alınamadığını vurgulayan Psikiyatri Uzmanı söz eden Doç. Dr. Serdar Nurmedov, “İyileşmeyen depresyon, tedaviye dirençli bir depresyon manasına gelmiyor. Bu durumda, tedavi planı güçlendirilebiliyor yahut değiştirilebiliyor.” dedi.

Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Serdar Nurmedov, geçmeyen depresyon konusunu kıymetlendirerek, tedavi hakkında bilgi verdi.

25-44 yaş ortası bayanlarda erkeklere nazaran 2 kat fazla görülüyor 

Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Serdar Nurmedov, depresyonun belli yaş aralıklarında daha sık görülme eğiliminde olduğunu kaydederek, “Özellikle 25 ila 44 yaş ortasında, öbür yaş kümelerine kıyasla daha sık görüldüğü biliniyor. Bu yaş aralığındaki bayanlarda, erkeklere nazaran iki kat daha fazla depresyon olayı rapor edilmiştir. Bu farklılık, bayanların kültürel ve toplumsal açıdan daha dezavantajlı olmalarından kaynaklanıyor.” dedi. 

Çevresel faktörler de depresyon riskini artırabiliyor

Depresyon riski altında olan bireyler ve nedenleri incelendiğinde karmaşık bir tablo ortaya çıktığını lisana getiren Doç. Dr. Serdar Nurmedov, “Depresyonun nedenleri çoklukla birden fazla faktörün etkileşimiyle ortaya çıkıyor. Genetik yatkınlık, çevresel etmenler ve hayat olayları, depresyon gelişiminde değerli rol oynuyor. Ailede depresyon hikayesi olan bireylerde, depresyon riski başkalarına kıyasla daha yüksek oluyor. Lakin, tek bir gen ya da kromozomun depresyonla bağlı olduğunu kesin olarak belirlemek mümkün değildir. Çevresel faktörler de depresyon riskini artırabiliyor. Çocukluk çağındaki travmatik olaylar, aile içi çatışmalar, iş kaybı, finansal problemler üzere stresörler depresyon riskini artırabiliyor. Ayrıyeten, ağır iş yükü, iş yerinde mobbing, toplumsal baskı üzere faktörler de depresyonun ortaya çıkma mümkünlüğünü artırabiliyor.” diye depresyonun nedenleri hakkında bilgi verdi.   

Depresyonla bağlı olan serotonin ve noradrenalin de değerli rol oynuyor

Depresyonun nedenleri ortasında hayat olaylarının da değerli bir yer tuttuğunu anlatan Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Serdar Nurmedov, “Yakın birinin kaybı, boşanma, bağ meseleleri, sıhhat meseleleri üzere ömür olayları depresyon riskini artırabiliyor. Depresyonla alakalı olarak bilinen nörotransmitterler serotonin ve noradrenalin, depresyonun nörobiyolojik temelleri üzerinde kıymetli rol oynar. Bu kimyasalların dengesizliği depresyon semptomlarının ortaya çıkmasına katkıda bulunabiliyor.” dedi.

Depresyon tedavisinde düzgünleşme süreci…

Depresyonun, serotonin ve noradrenalin üzere nörotransmitterlerin dengesizliği sonucu ortaya çıkan bir durum olduğunu hatırlatan Doç. Dr. Serdar Nurmedov, “Serotonin azaldığında acı ve ıstırap artarken, serotonin arttığında bu belirtiler azalıyor. Noradrenalin ise odaklanma ve uyanıklıkla ilişkilendiriliyor ve depresyon sürecinde dikkat ve konsantrasyonun azalmasına neden olabiliyor.” diye bilgi verdi.

Depresyonda tedavi planı oluşturulmasına rağmen her üç danışandan birinde, tedaviye kâfi karşılık alınamayabildiğini söz eden Doç. Dr. Serdar Nurmedov, şöyle devam etti:

“Yanıt alamama durumunda, tedavi planının tekrar kıymetlendirilmesi gerekebiliyor. Bu süreçte, yanlışsız teşhisin konulduğundan ve hakikat tedavi yaklaşımının belirlendiğinden emin olunmalı. Güzelleşmeyen depresyon, tedaviye dirençli bir depresyon manasına gelmiyor. Bu durumda, tedavi planı güçlendirilebiliyor yahut değiştirilebiliyor. Ayrıyeten, nöromodülasyon formülleri yahut hastane yatışı üzere alternatif stratejiler de değerlendirilebiliyor. 

Tam bir düzgünleşme için belirtilerin en az 6 ay boyunca geçmiş olması gerekiyor

İyileşme sürecinde, danışanın belirtilerinin yüzde 50’sinden fazlasının 4 hafta içinde düzelmesi ‘yanıt almak’ olarak bedellendiriliyor. Yüzde 25 ile yüzde 49 ortası düzelme ‘kısmi yanıt’ olarak kabul edilirken, yüzde 25’in altında düzelme ‘yanıt alamama’ olarak isimlendiriliyor. Tam bir düzgünleşme için belirtilerin en az 6 ay boyunca geçmiş olması gerekiyor.”

İyileşmeyen depresyon durumunda, tedavi planının yine gözden geçirilmeli

Doç. Dr. Serdar Nurmedov, tedavi sürecindeki başarıyı değerlendirirken, gerçek teşhis, uygun tedavi yaklaşımı ve kâfi müddet ve dozun sağlanmasının yanı sıra alternatif stratejilerin de göz önünde bulundurulmasının değerli olduğunu lisana getirerek, “İyileşmeyen depresyon durumunda, tedavi planının yine gözden geçirilmesi ve farklı yaklaşımların kıymetlendirilmesi gerekmektedir.” dedi.

Gençlik depresyonu farklı, yaşlılık depresyonu farklı

Depresyonun, hayatın farklı periyotlarında farklı semptomlarla ortaya çıkabildiğini anlatan Doç. Dr. Serdar Nurmedov, sözlerini şöyle tamamladı:

“Gençlik periyodundaki depresyon ekseriyetle gerginlik, sonluluk, öfke ve artmış psikomotor aktivite üzere semptomlarla kendini gösterebiliyor. Bununla birlikte, yaşlılık devrindeki depresyon ekseriyetle bilişsel fonksiyonlarda bozukluklar ve hatta bazen ‘yalancı bunama’ olarak isimlendirilen psödo-demans semptomlarıyla ilişkilendiriliyor. 

Her yaşta depresyonla başa çıkmak mümkün

Ancak, her iki devirde de depresyonun ortaya çıkmasında hormonların tesiri, büyüme faktörlerinin rolü ve çevresel etmenlerin ehemmiyeti var. Gençlik devrinde depresyon ekseriyetle ergenlikle bağlantılı hormonal değişikliklerle ilişkilendirilirken, yaşlılık devrinde depresyon çoklukla yaşlılıkla bağlantılı hayat değişiklikleri ve toplumsal izolasyonla ilişkilendiriliyor. Bu nedenle, gençlik ve yaşlılık devirlerinde depresyonun farklı semptomları ve gelişme halleri olabiliyor. Lakin, her iki durumda da depresyonun tedavisi ve idaresi değerli. Profesyonel dayanak almak, terapi ve ilaç tedavisi üzere usullerle depresyonla başa çıkmak mümkün.”

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı