Kurban etinin saklanmasında plastik kapların kullanılmaması ve kurban etinin sıcakken poşetlere konulmaması gerektiğini bilhassa vurgulayan Kimya Yüksek Mühendisi Öğr. Gör. Mustafa Cüneyt Gezen ise “Kurban etleri en az 2 saat kadar soğumaya bıraktıktan sonra poşetler ile taşınmalı. Sızıntı yapmayacak, kalın poşetler kullanılmalı. Poşete koymadan tepsiler vasıtası ile taşınması daha da uygun olur.” biçiminde bilgi verdi.

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sıhhati ve Güvenliği Kısım Lideri Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan ve Kalite Baş Denetçisi Öğr. Gör. Mustafa Cüneyt Gezen, Kurban Bayramı’nda kesim yapan acemi kasaplar konusuna ait ihtarlarda bulundu.

İSG Uzmanı Dr. Rüştü Uçan, 2022 yılında İstanbul hariç 5 bin 102 kişinin kurban kesiti sırasında, kesici aletler ya da hayvan darbeleriyle yaralandığını hatırlattı.

Kesim yerleri evvelce belirlenmeli!

Kurban bölümü öncesinde kesinlikle kesim yerlerinin belirlenmesi gerektiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Kesim yapılacak yerler evvelce planlanmalı, belirlenmeli, standartları denetim edilmeli ve yetkilendirilmeli. Vilayet, ilçe ve öbür yerleşim ünitelerinde, kesim standartlarına uygun mevcut hayvan kesim yerleri ve kesimhanelerin bayram mühletince açık olması ve hizmet vermesi sağlanmalı. Hayvan kesim yerleri ya da kesimhane bulunmayan ilçe yahut yerleşim ünitelerinde yetkililer standartlara uygun taşınabilir hayvan kesim yerleri ve kesimhaneler oluşturmalı. Kesim yapılan yerlerin ve etrafının paklığı için tedbirler alınmalı.” dedi.

Kurbanlıklar veteriner denetiminden geçmiş olmalı!

Kurbanlık alırken veteriner denetiminden geçmiş olmasına dikkat edilmesi gerektiğini tabir eden Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Hayvanlardan direkt bireylere geçen bulaşıcı hastalıklar bulunur. Denetimli hayvan alarak bunu önlemiş olursunuz. Kulaklarındaki denetim işaretleri bunu sağlar. Belediyelerce belirlenen alanları kullanın. Belediyeler hijyen kurallarına azami itina gösterir. Gerek kesim sırasında gerekse kesim sonrası hijyen kurallarına uyulmalı.” diye konuştu.

Kurban derisi nasıl saklanmalı?

Kurban derisinin yaralamadan çıkarılmasını ve kaya tuzuyla ovularak saklanması gerektiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Ekonomiye katkı sağlamak ismine bu süreç değer arz eder. Dolayısı ile hem ekonomik hem de güvenlik nedeniyle bu iş için de uzman şahısların bulunması yararlı olacaktır” dedi.

İşi, işin uzmanı yapmalı!

Kurban bölümünün kesinlikle uzman kasaplar tarafından yapılmasının değerini vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, kesim sırasında yaşanacak mümkün kazaların önüne geçmek için işin uzmanlarından yardım alınması ve bilhassa büyükbaş hayvanların bölümünün kasaplar tarafından yapılması teklifinde bulundu.

Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, şu bilgileri verdi:

“İş güvenliğinin en kıymetli ögelerinden biri işi, o işin uzmanı olan bireye yaptırmaktır. Bilhassa büyükbaş hayvan kısmını kasaplara yaptırmak kaza sayısını kıymetli oranda azaltır. Aletler keskin ve pak olmalı, kesim sırasında kullanacağınız kesici aletler tam olmalı. Bu aletler her sene bilenmeli. Ayrıyeten muhtemel el kesilmelerine karşı, çelik örgülü ve bilekten kemerli kasap eldivenlerinin kullanılması gerekir. Bu eldivenin bıçak kullanılan ele değil, öteki ele takılması değerli. Bu halde kullanım, bıçak sapmasında eli korur. Kurban kesitinin kesinlikle işi bilen kasaplar tarafından yapılmasının, bilhassa büyükbaş hayvanların kısmının kasaplar tarafından yapılması teklifinde bulunuyorum. Kesim kesinlikle acemi kasap tarafından yapılacaksa bu sırada yaşanacak muhtemel kazaların önüne geçmek için yakındaki şahıslarla ortasında en az 1 metre ara olması gerekmektedir.”

Aletler ne çok keskin ne de fazla kör olmalı!

Kesim sırasında kullanılan tüm aletlerin hijyen olması gerektiğine dikkat çeken Dr. Uçan, “Kesimde kullanılacak bıçakların ve tüm kesici aletlerin antiseptikle yıkanması ve temizlenmesi gerekir. En azından alkol ya da kolonya ile silinmeli. Aletler ne çok keskin ne de fazla kör olmalı. Çok keskin olduğunda yaralanmalar daha ağır formda sonuçlanabilir. Aletlerin keskin olmaması durumunda ise kurban eziyet çeker.” dedi.

Uzuv yaralanmalarında kesilen kurbanlardan gelebilecek riskler için hijyen önemli

Kesilmeye karşı çelik örgülü eldiven kullanılması gerektiğini hatırlatan Dr. Uçan, kasabın, çelik eldiveni bıçağı tuttuğu elin aksi eline takması gerektiğini de kaydetti.

Uzuv yaralanmalarında kesilen kurbanlardan gelebilecek biyolojik risklerin önlenebilmesi için kıymetli hijyen kurallarına uymak gerektiğini de vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Kesim sırasında kurban kanları ve kurbanın bağırsakları inançlı bir formda bertaraf edilmeli.” diye bilgi verdi. 

Kurban eti nasıl saklanmalı?

Kimya Yüksek Mühendisi ve Kalite Baş Denetçisi Öğr. Gör. Mustafa Cüneyt Gezen de kurban etlerinin saklanması konusuna işaret ederek, kurban eti saklanmasında plastik kapların kullanılmaması ve tekrar kurban etinin sıcakken poşetlere konulmaması gerektiğini de kaydetti.

Üsküdar Üniversitesi Öğr. Gör. Mustafa Cüneyt Gezen, plastiklerin içinde bulunan kimyasalların, besin ile temas ettiğinde besine geçtiğini belirterek, kurban etlerinin plastik poşet yahut öteki plastik eserlerle saklanmaması gerektiğinin altını çizdi. Öğr. Gör. Mustafa Cüneyt Gezen, şunları kaydetti:

“Sıcaklığın tesiriyle bu kimyasallar besine geçer ve sıcaklık arttıkça ziyanlı hususların yiyeceğe geçişi daha kolay olur. Bu hususlar bedenimizde östrojen gibisi halde metabolize olur ve erkeklerde ve bayanlarda kısırlığa, bayanlarda göğüs kanserine ve nöropsikolojik rahatsızlıklara neden olabilir. Bu nedenle, yağlı ve sıcak besinlerin plastik kaplarda saklanması daha ziyanlıdır.” dedi

Et, soğuduktan sonra poşete konmalı! 

Kurban Bayramı’nda kesilen kurban etlerinin, dışarıda hiç dinlendirilmeden sıcak sıcak plastik poşetlere konularak paylaşılmasının da sakıncalı olduğunu belirten Gezen, şu tekliflerde bulundu:

“Plastikte bulunan zehirli kimyasallar, sıcağın tesiriyle kurban etine bulaşır, buradan da insanlara geçer. Hasebiyle kurban etleri en az 2 saat kadar soğumaya bıraktıktan sonra poşetler ile taşınmalı. Sızıntı yapmayacak, kalın poşetler kullanılmalı. 

Poşete koymadan tepsiler vasıtası ile taşınması daha da uygun olur. Bu mühlet zarfında etler soğur ve bakteri üretmesi durumu azalır.

Et soğuduktan sonra yağlı kâğıda sarılarak buzdolabına konulmalı

Her bir kurban için kullanmak üzere büyük uzunluk kasapların kullandığı yağlı kağıtlardan bulundurulmalıdır. Et soğuduktan sonra yağlı kâğıda sarılarak buzdolabına konulması sağlanmalıdır.

Hayvanın derisi iç-dış aksi çevrilerek kalın tuzla evvel yeterlice ovalanır ve daha sonra tekrar tuzlanır ve istenirse ilgili vakıf kurumlarına bağışlanır.

Kurban eti tıpkı gün yenilecekse kavurma yapılması, şayet daha sonra yenilecekse soğuduktan sonra modüllere ayrılarak derin dondurucuda saklanması tavsiye olunur. Derin dondurucudan çıkarılan et, buzu çözüldükten sonra pişirilerek yenebilir. Pişirilmek istenen etler, porsiyonlar halinde dondurucudan çıkarılmalı, şayet pişirilmeyecekse tekrar dondurucuya bırakılmamalıdır. Bırakıldığı taktirde et üzerinde ziyanlı bakteriler oluşabilir.”

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı