50 Yaş Altı Kanser Hadiseleri Artıyor

Kanser, dünyada ve ülkemizde sebebi bilinen vefatlar ortasında kalp ve damar hastalıklarından sonra ikinci sırada yer alıyor.

Kanserin bu kadar yaygınlaşmasının sebepleri ortasında artan gerilim, tütün ve alkol tüketimi, yanlış beslenme, işlenmiş besinler, endüstrileşmenin getirdiği hava kirliliği bulunuyor. Bilhassa 50 yaş altı kanser hadiselerinin son 30 yılda daha da arttığı biliniyor.

Bu nedenle Z nesli olarak da bilinen kitle için kanserle çaba büyük kıymet taşıyor. Kanserle çabanın yolu ise şuurlu beslenme ve tarama programlarından geçiyor. Medicana Sıhhat Kümesi Genel Cerrahi Bölümü’nden Prof. Dr. Muzaffer Sarıyar ve Doç. Dr. Ozan Akıncı, 1-7 Nisan Ulusal Kanser Haftası’nda kanseri tedbire konusunda değerli bilgiler verdi.

Dünya Sıhhat Örgütüne (DSÖ) bağlı memleketler arası Kanser Araştırma Ajansının (IARC) bu yıl yayımladığı rapora nazaran, 2022'de 20 milyon yeni kanser olayı görülmüşken, sistemsiz beslenme, tütün eserleri kullanımı, hareketsizlik, gerilimle birlikte bu sayıların artacağı iddia ediliyor. Dünya genelinde 2050'de 35 milyondan fazla yeni kanser olayının olacağı öngörülürken, 2022'deki iddiası 20 milyon hadiseye oranla yüzde 77'lik artış yaşanması bekleniyor. Meğer yanlışsız beslenmek, etkin kalmak ve sigara içmemek üzere sağlıklı seçimler yaparak kanser riskini azaltmak mümkün oluyor. Bunun yanında belli kanserlerin erken tespit edilmesinde önerilen pek çok tarama sistemleri bulunuyor.

Teknoloji bağımlılığı da kanser gelişmesinde rol oynuyor

Medicana International İstanbul Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü’nden Prof. Dr. Muzaffer Sarıyar, kanserle çabada yanlışsız ve şuurlu beslenmenin, antrenmanın, gerilimden uzak durmanın, tütün eserlerinin kullanımının sonlandırılmasının değer taşıdığına dikkat çekerek, “Günümüz dünyasında ömür mühleti uzamıştır. Artık 65-70 yaş ortası bireyler orta yaş kümesinde yer almaktadır. Ömür mühletleri uzadığı, günümüz tarama prosedürlerinin de gelişmesiyle birlikte kanser görülme oranları artmaktadır. Lakin kanser görülme sıklığı yalnızca orta ve ileri yaş bireylerde değil gençler ortasında da yaygınlaşmaktadır. Kanserde istikrarsız ve sıhhatsiz beslenme, tütün eserleri kullanımı, hareketsizlik, obezite, doğal eserler tüketmeme, hava kirliliği, teknoloji bağımlılığı, çağdaş yaşama bağlı gerilim artışı da rol oynamaktadır” dedi. 

Korunmak için Akdeniz diyeti

Kanser riskini azaltmada bilhassa beslenmenin kıymet taşıdığını söyleyen Prof. Dr. Muzaffer Sarıyar, “Vücuttaki tüm hücrelerin, buna kanser hücreleri de dahil temel güç kaynağı şekerdir. Yani hücrelerin temel işlevlerini sürdürebilmesi için şeker zaruridir. Her bedende kanser hücresi bulunmaktadır. Fakat kanserli hücreler süratli büyüyüp çoğaldıkları için olağan hücrelerden daha fazla şeker kullanırlar. Ayrıyeten çok şeker tüketiminin neden olduğu yağlanma ve obezite, kanseri de tetiklemektedir. Bu nedenle beslenmede şeker istikrarlı ölçüde tüketilmeli, şeker muhtaçlığı porsiyon denetimli bir biçimde meyve ve sebzelerden karşılanmalıdır. Bunun yanında doğal beslenme ehemmiyet taşımaktadır. Akdeniz diyeti beden için en uygun beslenme çeşididir. Trans yağlar yerine zeytinyağı tüketilmelidir. Sebzeler haşlama, fırın, buhar üzere sağlıklı formüllerle pişirilmelidir. Haftada en az 2-3 sefer balık tüketilmeli ve kızartma yapılmamalıdır. Kırmızı et yenecekse mangal ve kızartma çeşidinde formüller tercih edilmemelidir. Konserve yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Zerzevat ve meyveler de mevsiminde tüketilmelidir” formunda konuştu.

Tedaviler kesinlikle kurulla belirlenmeli

Kanserde birçok tedavi usulünün bulunduğunu söz eden Prof. Dr. Sarıyar, “Cerrahi, medikal onkoloji ve radyasyon onkolojisi alanındaki gelişmelerle tedaviler yürütülmektedir. Kanser tedavisi çoklukla kanser hücrelerini öldürmek için uygulanan radyoterapi, kemoterapi, ilaçlar, cerrahi sistemler, hormon tedavisi, immunoterapi ve hayat biçiminde yapılacak kimi değişiklikleri içermektedir. Tedaviler tam teşekküllü merkezlerde, kurulan kurullarla planlanmalıdır. Son yıllarda girişimsel radyoloji sistemleri de tedavilerde kullanılmaktadır” diye görüş verdi.

Tedavide sıcak kemoterapi de kullanılıyor

Prof. Dr. Muzaffer Sarıyar, yakın bir geleceğe kadar karın içine yayılmış kanserlerin tedavi edilemeyeceği görüşünün mevcut olduğunu anımsatarak, lakin sitoredüktif cerrrahi ve ısıtılmış karın içi kemoterapi yollarının ilerlemiş karın içi kanserlerde arternatif cerrahi tedavi tekniği olarak yerini aldığını bildirdi.

Türkiye'de sayılı merkezde uygulanan sıcak kemoterapi tedavisinin kanser hastalarına daha uzun bir ömür bahtı sunduğunu aktaran Sarıyar, "İlerlemiş kanser hastalarının yeni umudu olan bu tedavi sistemiyle (Isıtılmış Karın İçi Kemoterapi/Hyperthermic Intraperitoneal Chemotherapy-HİPEK) kanserlerin kıymetli bir oranına teşhis konabiliyor" tabirini kullandı. Prof. Dr. Sarıyar, bu metodun birinci kere teşhis edilmiş ve ameliyat olmamış ileri evre kanserlere uygulanabildiği üzere, daha evvel ameliyat olmuş lakin tekrar etmiş kanserlere de uygulanabildiğini tabir etti.

50 yaş altı olaylar son 30 yılda arttı

Medicana International İstanbul Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü’nden Doç. Dr. Ozan Akıncı ise, kanserin global ölçekte giderek artan bir ivme ile yaygınlaşmakta olduğunun altını çizerken, “Bu artışta artan gerilim, anksiyete, tütün ve alkol tüketimi, hareketsizlik, obezite, radyasyon, GDO’lu ve hormonlu besinler, tarım ilaçları ve endüstrileşmenin getirdiği hava kirliliği en kıymetli tetikleyici ögeler olarak göze çarpmaktadır. 50 yaş altı kanser hadiseleri son 30 yılda daha da artmıştır. Dünya Sıhhat Örgütü’nün datalarına nazaran ülkemizde 50 yaş altı kanser olayı oranı yüzde 66’dır. Bu önemli oranı göz önünde bulundurursak Z jenerasyonunun kanserle çabası daha da ehemmiyet kazanmaktadır” dedi. 

Kanser gerçeğinin farkına varılmalı

Dünya genelinde her 5 şahıstan 1’inin hayatı boyunca en az bir kere kansere yakalandığını belirten Doç. Dr. Ozan Akıncı, “2022’de tüm dünyada yıllık 20 milyon yeni olay ve 9.7 milyon kansere bağlı mevt gelişmiştir. Bu bilgilere bakılarak 2050’de yüzde 77’lik bir artışla 35 milyondan fazla yıllık yeni kanser olayı gelişeceği öngörülmektedir. Bu tabloda endüstrileşmenin ve risk faktörlerinin tetiklemesiyle daha da dramatik hale gelebileceği iddia edilmektedir. Bu nedenle tedbir alınmalıdır. Kanserle çabada tam muvaffakiyet lakin ona neden olan faktörlerden kaçınmakla mümkündür. Kanseri erken basamakta fark etmek yahut tespit etmek kanseri tam yenebilmek için çok değerlidir. Kanser gerçeğinin farkında olarak risk faktörlerini değiştirmek yararlı olabilmektedir. Lakin daha güçlü olunabilecek bir husus da tarama testleridir. Göğüs, akciğer, kolon, mide, prostat ve rahim ağzı kanserlerine karşı kesinlikle uygun vakitte hekimimiz ile iş birliği içinde tarama testlerini yaptırmak ehemmiyet taşımaktadır” formunda konuştu.

Kanserde motivasyon önemlidir

Hastaların tarama testleriyle birlikte teşhis konulduktan sonra negatif his durumuna girebildiklerine değinen Doç. Dr. Akıncı, “Moral ve motivasyon tedavi sürecinde hastalar için en değerli destektir. Ailelerinin ve sevdiklerinin yanlarında olduğunu görmek onları kansere karşı da daha güçlü kılmaktadır. Bununla birlikte hasta-hekim iş birliğinin ve itimat hissinin da bu süreçlerin en değerli motivasyon kaynağı olduğunu söylemek mümkündür” diye konuştu. 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı