5 Haziran Dünya Etraf Günü’nde Halkın Talebi: Çok Sıcaklarla Çaba
Dünya Etraf Haftası kapsamında, Türetim İktisadı Derneği ile Change.org Türkiye işbirliğinde yürütülen İklim Programı, çok sıcaklarla uğraşa yönelik başlatılan kampanyaları bir ortaya getirerek bu durumun hayvanlar, yaşlılar ve etraf üzerindeki tesirini vurguladı.
2023 yılı, şimdiye kadar kaydedilen en sıcak yıl oldu. Son yapılan araştırmalara nazaran, Türkiye, 2023 yılında 47,6 çok sıcak gün yaşadı. Ayrıyeten 2023 yılı, 1475 çok hava olayı ile Türkiye’de tüm vakitlerin en çok aşırı hava olayı görülen yılı oldu. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, global ısınma çağının sona erdiğini, bunun yerine küresel kaynama çağının başladığını lisana getirdi. Sıcaklıklardaki bu artış yalnızca insan ömrünü değil tüm gezegeni ve tüm canlıları olumsuz etkiliyor. Gençler, yaşlılar ve hayvanseverler ise sıhhat hakları için karar vericilerden çok sıcaklarla daha aktif bir halde uğraş edilmesini talep ediyor.
“Sıcaklıklar Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu’ da 40 Dereceyi Geçecek”
Sıcaklık rekorlarına vurgu yapan Prof. Dr. Doğanay Tolunay, “Geçtiğimiz Kasım, Aralık, Ocak, Şubat ve Nisan ayları kendi içlerinde bugüne kadarki en sıcak aylardı ve en sıcak kışı yaşadık. Kasım 2023 - Şubat 2024 ortasındaki dört ay 1971-2000 yılları ortalamasına nazaran 4,2 °C daha sıcaktı. 2024 baharı da büyük ihtimal en sıcak baharlar ortasında yerini alacak. Büyük ihtimalle haziran ayıyla birlikte sıcaklıklar artmaya başlayacak, termometreler gölgede en azından Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde 40 °C’yi bulacak, tahminen de geçecek. Temmuz ve ağustos aylarının da ülkemizin en sıcak ayları olduğu dikkate alındığında birkaç hafta içinde orman yangınlarını, sıcak hava dalgalarını konuşmaya başlayacağız. Yağış durumuna nazaran bunlara kuraklık da eklenebilir. Hatta Temmuz ve ağustos aylarında Karadeniz Bölgesinde şiddetli sağanak yağışlar ve selleri de yaşayabiliriz,” ikazında bulundu.
“Arıların yaşamasını istiyorum”
Aşırı sıcakların arılar üzerindeki olumsuz tesirine değinen Eyyüp Türk, “Hobi gayeli başladığım arıcılık benim ömrümün ayrılmaz bir kesimi oldu. Arıların günlük ve mevsimsel ömür döngüsünün iklim krizinden, bilhassa de çok sıcaklardan ötürü bozulması, beni arılar için bir şeyler yapmaya sevk etti. Sıcaklık bedellerinin mevsim normallerinin üzerine çıkmasından ötürü bitki üzerinde açan çiçeklerin polen ve bitkilerin nektar salgısı çok kısa bir müddet içinde kuruyor ve bundan ötürü arılar günün çok kısa bir vakit diliminde etkin olabiliyor. Çok sıcaklar şiddetlenmeye ve artmaya devam ederse maalesef toplu arı vefatları olabilir. Arıların yaşamasını istiyorum. Bu, çok sıcaklarla gayret etmemize, ısınmayı durdurmamıza bağlı. O nedenle change.org/ArilariKoru adresinde bir kampanya başlattım,” açıklamasında bulundu.
“Yine Yanmayalım”
Aşırı sıcakların yangınları tetiklediğini vurgulayan ve tedbirlerin yangın çıkmadan evvel alınması gerektiğini vurgulayan genç iklim aktivisti Baran Örnek, “İklim krizi sebebiyle her geçen yaz evvelkinden daha sıcak geçmeye devam ediyor. Uzmanlar iklim krizi sebebiyle bu yaz da ağır sıcak hava dalgalarının ve çok hava olaylarının yaşanabileceğini belirtiyor. Bu durum ormanlarımızın bu yaz da ne kadar büyük bir tehlikede olduğunun habercisi. Ben hâlâ son üç senede kaybettiğimiz ormanlık alanı, ormanda yanan canları ve yok olan ağaçlarımızı unutmadım. Yaşanan trajediyi ve atlattığımız travmaları tekrardan yaşamamak için, bu yakıcı felaketin yeniden yaşanmaması için karar alıcıların çeşitli önlemler alması gerekiyor. Şayet sen de tekrar yanmayalım diyorsan change.org/yineyanmayalim adresindeki kampanyamızı imzala ve taleplerimizi karar alıcılara ulaştırmamıza yardımcı ol,” davetinde bulundu.
“Bu Tsunami Bir Başka”
Bir anneanne olarak sıcak havalardan etkilendiğini ve iklim krizinin kalan yıllarından çalmamasını isteyen ve buna yönelik hareket planları yapılması talebiyle change.org/direnanneanne adresinde kampanya başlatan Seçkin Selvi ise, “Bu Tsunami Bir Öteki. Çok sıcaklardan büyükannelerimizi, büyükbabalarımızı koruyalım dedik. Lakin artık karşımızda dağ üzere bir sorun var. Sıcak, çok sıcak, çok sıcak hava değil sorun: bu yaz karşılaşacağımız sıcak dalgaları en büyük meselemiz olacak. Daha şimdiden Meksika’da maymunlar sıcaktan ölmeye başladı. Kaygılanmakta çok haklıyız; zira bu seferki sıcak, denizdeki tsunami gibisi katlanarak, şahlanarak dalga dalga gelecek üstümüze. Bir yandan bu dalgalara karşı tedbir almamız, öte yandan sıfır emisyon uygulamasına bir an evvel başlamamız gerekiyor. Bunları yapmazsak, sıcak tsunamisi yalnızca yaşlıları değil, genç, yaşlı, çocuk, bayan, erkek hepimizin üstüne olanca yüküyle çökecek. Gelin el verin, bir an gecikmeden sıcak dalgalarıyla gayret için harekete geçelim,” diye belirtti.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı